Wielka Sobota. Co należy wiedzieć?

Wielka sobota jest dniem zadumy i oczekiwania na Zmartwychwstanie. Tego dnia, wieczorem rozpoczyna się Wigilia Paschalna.

Wigilia Paschalna jest najbardziej rozbudowaną liturgią w ciągu całego roku. Składa się ona z następujących części: liturgii światła, liturgii słowa, liturgii chrzcielnej i liturgii eucharystycznej. Prześledźmy je po kolei.

Bardzo ważnym jest, żeby Wigilia Paschalna zaczynała się po zapadnięciu zmroku.

Wszystkie obrzędy Wigilii Paschalnej odbywają się w nocy: nie wolnoich rozpocząć, zanim nie zapadnie noc, a należy je zakończyć przed świtem niedzieli - mówi nam mszał rzymski.

Msza tej nocy, jest również Mszą Niedzieli Zmartwychwstania, niezależnie od tego czy sprawuje się ją przed północą czy po.

Liturgia Światła

Po wygaszeniu świateł w kościele następuje poświęcenie ognia. Poza kościołem rozpala się ognisko, od którego zapala się paschał. Jest to woskowa świeca, która symbolizuje Chrystusa - życie świata.

Po zapaleniu paschału celebrans nakłada kadzidło do kadzielnicy.Następnie diakon, lub, gdy go nie ma, sam celebrans, bierze w obie ręcepaschał i wyrusza procesja do kościoła. Na czele idzie turyferarz z dymiącą kadzielnicą. Za nim idzie niosący paschał, potem celebrans, duchowieństwo, ministranci i lud. Wszyscy niosą świece - instruuje nas mszał.

W trakcie procesji, ksiądz śpiewa trzykrotnie słowa "Światło Chrystusa". Wierni w tym momencie będą od paschału odpalać swoje świece. Stopniowo zapalają się też światła w kościele.

Zgodnie z bardzo dawną tradycją ta noc powinna być czuwaniem nacześć Pana (Wj 12, 42). Wierni, posłuszni upomnieniu Ewangelii (Łk 12, 35 nn), trzymając w rękach zapalone świece, powinni być podobni do ludzi, którzy oczekują swego Pana, aby, gdy powróci, zastał ich czuwających i zaprosił ich do swego stołu - czytamy w mszale.

Po procesji i postawieniu zapalonego paschału na miejsce, przewodniczący liturgii śpiewa Orędzie Wielkanocne.

Exsultet - starożytna pieśń, przypisywana św. Ambrożemu lub św. Augustynowi. W niezmiennej formie trwała od VII wieku do reform liturgicznych po Soborze Watykańskim II. Orędzie Paschalne zawiera m.in. pochwałę ofiary paschalnej Chrystusa, sakramentu chrztu. dziękczynienie za zmartwychwstanie i wybawienie ludzkości z grzechu. Pieśń podkreśla wspaniałość Bożego dzieła odkupienia świata, począwszy od grzechu Adama aż do zbawienia, które dokonało się w Chrystusie.

Liturgia Słowa

W tym dniu czyta się dziewięć czytań.

Na tę Wigilię, która jest matką wszystkich wigilii, lekcjonarz podajedziewięć czytań z Pisma świętego: siedem ze Starego Testamentu i dwaz Nowego (epistoła i Ewangelia) - mówi mszał.

W wyjątkowych okolicznościach można skrócić liczbę czytań. Nie można pominąć jednak czytania trzeciego - o przejściu Izraelitów przez Morze Czerwone. Jest to ważne czytanie, ponieważ jest zapowiedzią naszego przejścia ze śmierci do życia, które dokonuje się tej nocy.

Po ostatnim czytaniu ze Starego Testamentu, zapala się świece ołtarzowe i intonuje się hymn Chwała na wysokości Bogu. W tym czasie rozbrzmiewają dzwony i organy. Po hymnie odczytuje się fragment listu Świętego Pawła i Ewangelię.

Liturgia chrzcielna

Następnym punktem Wigilii Paschalnej jest liturgia chrzcielna. Rozpoczyna się ona Litanią do Wszystkich Świętych. Po litanii kapłan uroczyście błogosławi wodę, którą cały lud zostaje pokropiony. Ma nam przypominać to nasz chrzest i obmycie z grzechu.

Po liturgii chrzcielnej rozpoczyna się liturgia eucharystyczna - kapłan odprawia mszę.